跳到主要内容

01、数据结构与算法 - 实战:稀疏数组和队列

1、稀疏数组(SparseArray)

1.1 需求场景

存在一个黑白棋盘,需要对棋盘数据进行存储和读取。
 
粗暴的解决方案:把棋盘看成是一个二维数组。
存在的问题:该二维数组存在大量的默认值0,因此记录了很多没有意义的数据。
比较优雅的解决方案:使用稀疏数组对棋盘数组进行压缩。

1.2 基本介绍

当一个数组中大部分元素为默认值时,可以使用稀疏数组来保存该数组。
稀疏数组的处理方法是:
1、记录数组的行列数和不同取值数目;
2、把具有不同值的元素的行列以及取值记录在一个小规模的数组张,从而压缩信息;

1.3 应用实例

1、使用稀疏数组,保存前面的二维棋盘数组;
2、把稀疏数组还原成棋盘数组。

1.4 稀疏数组工具类

package cn.klb.datastructures.sparsearray;

/**
 * @author DDKK.COM 弟弟快看,程序员编程资料站
 * @Description: 稀疏矩阵的使用
 * @Date: Create in 2023/3/29 17:29
 * @Modified By:
 */
public class SparseArray {
   
     

    /**
     * 将棋盘数组转为稀疏数组
     *
     * @param chessArray
     * @return
     */
    public static int[][] chessToSparse(int[][] chessArray) {
   
     
        // 获取原数组有效数字个数
        int valueNums = 0;
        for (int[] ints : chessArray) {
   
     
            for (int i : ints) {
   
     
                if (i != 0) {
   
     
                    valueNums++;
                }
            }
        }

        // 获取原数组的维数
        int row = chessArray.length;
        int col = chessArray[0].length;

        // 定义初始化的稀疏数组
        int[][] sparseArray = new int[valueNums + 1][3];

        // 给稀疏数组赋值
        sparseArray[0][0] = row;
        sparseArray[0][1] = col;
        sparseArray[0][2] = valueNums;
        int index = 1;
        for (int i = 1; i < row; i++) {
   
     
            for (int j = 1; j < col; j++) {
   
     
                if (chessArray[i][j] != 0) {
   
     
                    sparseArray[index][0] = i;
                    sparseArray[index][1] = j;
                    sparseArray[index][2] = chessArray[i][j];
                    index++;
                }
            }
        }
        return sparseArray;
    }

    /**
     * 将稀疏数组还原成棋盘数组
     *
     * @param sparseArray
     * @return
     */
    public static int[][] sparseToChess(int[][] sparseArray) {
   
     
        // 定义并初始化一个原生数组
        int[][] cheeseArray = new int[sparseArray[0][0]][sparseArray[0][1]];

        for (int i = 1; i < sparseArray.length; i++) {
   
     
            cheeseArray[sparseArray[i][0]][sparseArray[i][1]] = sparseArray[i][2];
        }

        return cheeseArray;
    }

    /**
     * 打印数组
     *
     * @param array
     */
    public static void showArray(int[][] array) {
   
     
        for (int[] ints : array) {
   
     
            for (int i : ints) {
   
     
                System.out.print(i + " ");
            }
            System.out.println();
        }
    }
}

1.5 测试类

package cn.klb.test.datastructurestest;

import cn.klb.datastructures.sparsearray.SparseArray;
import org.junit.Test;

/**
 * @author DDKK.COM 弟弟快看,程序员编程资料站
 * @Description:
 * @Date: Create in 2023/4/1 13:15
 * @Modified By:
 */
public class SparseArrayTest {
   
     
    @Test
    public void testSparseArray(){
   
     
        /*
        创建一个棋盘二维数组 12 × 12
        1 代表黑子;2代表白子
        */
        int chessArr1[][] = new int[12][12];
        chessArr1[1][2] = 1;
        chessArr1[2][3] = 2;

        // 打印棋盘数组
        System.out.println("-----棋盘数组1--------");
        SparseArray.showArray(chessArr1);

        System.out.println("-----稀疏矩阵-------");
        int[][] sparseArr = SparseArray.chessToSparse(chessArr1);
        SparseArray.showArray(sparseArr);

        // 打印棋盘数组
        System.out.println("-----棋盘数组2--------");
        int[][] chessArr2 = SparseArray.sparseToChess(sparseArr);
        SparseArray.showArray(chessArr2);
    }
}

2、队列(Queue)

2.1 需求场景

银行排队的案例:先拿到号的人先办理业务,后拿到号的人后办理业务。
 

2.2 基本介绍

1、队列是一个有序列表,可以用数组或者链表来实现;
2、队列遵循“先入先出”的原则;
3、示意图:
 
说明:front表示队列的首位指针,rear表示队列的末位指针,初始状态front=rear=-1。没添加一个元素,rear+1;每移除一个元素,front+1,抛弃前面的一个元素。

2.3 使用数组实现队列思路

1、队列本身是有序列表,若使用数组的结构来存储队列的数据,则队列数组的声明如下图,其中maxSize是该队列的最大容量;
2、因为队列的输出、输入是分别从队列的首尾来处理,因此需要两个变量front以及rear分别记录队列的首位和末位的下表,front会随着队列数据的移除而改变,rear会随着队列数据的增加而改变,如图所示:
 
3、末尾索引rear的下一个为头索引front时表示队列满了,即这里使用队列的一个容量空出来作为约定。此时判断队列满的依据是:( rear + 1 ) % maxSize == front
4、判断队列为空的依据:rear == front;
5、队列的有效数据个数为:(rear + maxSize - front) % maxSize

2.4 代码实现

2.4.1 数组模拟的队列类

package cn.klb.datastructures.queue;

/**
 * @author DDKK.COM 弟弟快看,程序员编程资料站
 * @Description:使用数组模拟队列
 * @Date: Create in 2023/3/29 19:47
 * @Modified By:
 */
public class ArrayQueue {
   
     
    private int maxSize; // 表示数组的最大容量
    private int front;  // 指向队列的第一个元素, 也就是说 arr[front] 就是队列的第一个元素
    private int rear; // 指向队列的最后一个元素的后一个位置. 因为希望空出一个空间做为约定
    private int[] arr; // 用于存放队列的数据, 模拟队列

    public ArrayQueue(int arrMaxSize) {
   
     
        maxSize = arrMaxSize;
        arr = new int[maxSize];
    }

    /**
     * 判断队列是否满
     *
     * @return
     */
    public boolean isFull() {
   
     
        return (rear + 1) % maxSize == front;
    }

    /**
     * 判断队列是否为空
     *
     * @return
     */
    public boolean isEmpty() {
   
     
        return rear == front;
    }

    /**
     * 添加数据到队列
     *
     * @param n
     */
    public void add(int n) {
   
     
        // 判断队列是已满
        if (isFull()) {
   
     
            System.out.println("队列满,不能加入数据~");
            return;
        }
        //直接将数据加入
        arr[rear] = n;
        //将 rear 后移, 这里必须考虑取模
        rear = (rear + 1) % maxSize;
    }

    /**
     * 数据出列
     *
     * @return
     */
    public int getQueue() {
   
     
        // 判断队列是否空
        if (isEmpty()) {
   
     
            // 通过抛出异常
            throw new RuntimeException("队列空,不能取数据");
        }
        int value = arr[front];
        front = (front + 1) % maxSize;
        return value;

    }

    // 显示队列的所有数据
    public void showQueue() {
   
     
        // 遍历
        if (isEmpty()) {
   
     
            System.out.println("队列空的,没有数据~~");
            return;
        }
        // 从front开始遍历,遍历有效数据个元素
        for (int i = front; i < front + size(); i++) {
   
     
            System.out.print(arr[i % maxSize] + " ");
        }
        System.out.println();
    }

    // 求出当前队列有效数据的个数
    public int size() {
   
     
        return (rear + maxSize - front) % maxSize;
    }
}

2.4.2 测试类

package cn.klb.test.datastructurestest;

import cn.klb.datastructures.queue.ArrayQueue;
import org.junit.Test;

/**
 * @author DDKK.COM 弟弟快看,程序员编程资料站
 * @Description:
 * @Date: Create in 2023/3/31 12:55
 * @Modified By:
 */
public class ArrayQueueTest {
   
     

    @Test
    public void arrayQueueTest() {
   
     
        ArrayQueue arrayQueue = new ArrayQueue(5);
        System.out.println("-----添加:0 1 2-----");
        arrayQueue.add(0);
        arrayQueue.add(1);
        arrayQueue.add(2);
        arrayQueue.showQueue();

        System.out.println("-----一位出队-----");
        System.out.println("出列数字:" + arrayQueue.getQueue());
        arrayQueue.showQueue();

        System.out.println("-----添加:7 8-----");
        arrayQueue.add(7);
        arrayQueue.add(8);
        arrayQueue.showQueue();
    }
}